Uyku Apnesi: Gece Uykularınız Mı Kaçıyor?
Uyku, insanların en çok ihtiyaç duyduğu şey olarak bilinmektedir. Yeterli düzeyde uyumamak hem fiziksel hem sosyal hem de psikolojik sorunlara neden olabilmektedir. Pek çok sorun uyku problemini ortaya çıkarabilmektedir. Bunlardan biri de uyku apnesi olarak adlandırılan sağlık sorunudur.
Uyku Apnesi Nedir?
Ciddi bir uyku bozukluğu olarak tanımlanmaktadır. Uyku apnesinde, solunum tekrar tekrar durmaktadır. Dolayısıyla, uyku apnesi, bireylerin uyku sırasında nefesinin kesilmesiyle ortaya çıkan ciddi bir uyku bozukluğu olarak tanımlanmaktadır. Başka bir ifadeyle uyku apnesi, bireyin nefesinin durmasına veya çok sığlaşmasına neden olan yaygın bir hastalıktır.
Uyku Apnesi Türleri Nedir?
Genel olarak 3 farklı türü olduğu ifade edilmektedir. Bu türler şu şekilde özetlenebilmektedir;
Obstrüktif (Tıkayıcı) Uyku Apne Sendromu (OSAS): Bu sendrom boğazlardaki kasların gevşediği durumlarda görülmektedir.
Santral Uyku Apnesi (Merkezi): Beynin, solunumu kontrol eden kaslara uygun sinyaller göndermediğinde ortaya çıkan bir durumdur.
Kompleks Uyku Apne Sendromu (Compsas): Yukarı bahsedilen obstrüktif uyku apnesi ve merkezi uyku apnesinin aynı anda görüldüğü sendromdur.
Uyku Apnesinin Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın ortaya çıkmasında görülen belirtiler genellik hasta tarafından değil ikinci kişiler tarafından görülmektedir. Görülen bu belirtiler ise şu şekilde özetlenebilmektedir;
- Horlama,
- Uykusuzluk problemi ve yeterince uykunun alınmadığı hissi,
- Halsizlik veya yorgunluk,
- Uykuda huzursuzluk ve uykudan sık sık uyanmak,
- Nefes nefese kalma veya boğulma hissi ile ortaya çıkan ani uyanmalar,
- Uyandıktan sonra ağız kuruluğu veya boğaz ağrısı,
- Konsantrasyon güçlüğü veya bilişsel bozukluklar (unutkanlık veya sinir olma gibi),
- Duygudurum bozuklukları (depresyon veya anksiyete gibi),
- Gece terlemeleri,
- Sık gece idrara çıkma,
- Cinsel işlev bozukluğu.
Uyku Apnesinin Nedenleri Nelerdir?
Obezite başta olmak üzere pek çok neden hastalığa neden olabilmektedir. Bunlardan bazıları şu şekildedir;
Obezite. Hastalığın ortaya çıkmasında rol oynayan önde gelen bir nedendir.
Anatomik özellikler. Bireylerin boyun, çene, dil, bademcik ve boğaz özellikleri nefes alıp vermesini etkilemektedir.
Alkol ve sigara. Alkol ve sigara kullanımı ciddi bir neden olarak ifade edilmektedir.
Aile öyküsü. Eğer ailede uyku apnesi öyküsü varsa hastalığın gelişmesi daha olasıdır.
Sırt üstü uyumak. Sırt üstü uyumak tıkanıklıklara neden olmakta ve hastalığın ortaya çıkmasıyla sonuçlanmaktadır.
Burun tıkanıklığı. Nefes almayı engelleyerek uyku apnesine neden olmaktadır.
Hormon anormallikleri. Akromegali veya Hipotiroidizm gibi hormonal sorunlar hastalığı tetiklemektedir.
Uyku Apnesinde Tanı Nasıl Konulmaktadır?
Fiziki muayene ve hasta öyküsünün alınması ile tanı süreci başlatılmaktadır. Tam anlamıyla tanı konulması için ise şu testlerden yararlanılmaktadır;
- PSG (Polisomnografi),
- EEG (Elektroensefalografi),
- EOG (Elektrookülografi),
- EMG (elektromiyografi),
- EKG (Elektrokardiyografi),
Nabız oksimetresi.