Melanom Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Melanom, cilt kanseri olarak da bilinmektedir. Cilt kanserleri arasında en tehlikelisi olarak da nitelendirilebilmektedir. Oluşma nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörlerin etkili olduğu bilinmektedir. Melanomlar, vücudun herhangi bir yerinde gözükebilmektedir. Kollar, bacaklar, gövde, genital bölge ve çok nadiren de olsa, göz içerisinde görülebilmektedir. Genetik faktörlerin yanında, radyasyon ve ultraviyole ışınlar gibi etkenlere maruz kalma ile ortaya çıkabilmektedir. Melanom görülme sıklığı 40 yaş altında olan kişilerde ve genellikle kadınlarda normale oranla daha fazla görülmektedir.
Melanom Belirtileri Nelerdir?
Melanomlar, vücudun çok farklı bölgelerinde görülebilmektedir. Melanomların, normal benlerden ayırt edilecek bazı özellikleri bulunabilmektedir. Her zaman bu ayırt edici özellikler fark edilmeyebilir. Alanında uzman doktor muayenesi veya patoloji laboratuvarı denilen laboratuvarlarda incelendikten sonra çıkan sonuca göre belirlenebilmektedir. Melanomları normal benlerden ayırt etmeye yarabilecek olan bazı belirtiler şunlardır;
- Vücutta, mevcut olan bendeki değişiklikler; Değişiklik, büyüme ve renk değişimi şeklinde olabilmektedir.
- Normal olarak çıkan benlerden farklı şekilde oluşan benler; Yine bu benler diğer benlerden daha büyük ve daha farklı renklerde olabilmektedir.
- Tek bir bende, birkaç farklı renk olması.
- Asimetrik şekillerde görülmektedirler.
- Bitiş kısımları düzensiz olmaktadır.
- Boyutların ortalama 5 milimetre üstü olarak görülmektedir.
- Boyutları, devamlı olarak büyüme eğilim göstermektedir.
- Melanomlar, kanama ve kaşıntı gibi belirtiler gösterebilmektedir.
Tüm bu belirtilerin, bir bende olması, o benim melanom olduğu anlamına gelmeyebilmektedir. Bu belirtiler görülen bir ben ile karşılaşıldığında uzman bir cildiye hekimi ile görüşülmesi yararlı olacaktır. Melanomlar, bazen gözden kaçabilmektedir. Koyu tenli insanlarda bu gözden kaçan, gizli melanomlar daha sık görülmektedir.
Melanom Risk Faktörleri Nelerdir?
Melanom görülmesinde, genetik risk faktörlerinin yanında belli başlı risk faktörler mevcuttur;
- UV (ultraviyole) ışığına aşırı derece maruz kalmak; UV ışınları, bronzlaşmak için kullanılan solaryum ve güneşte yüksek miktarlarda bulunmaktadır.
- Ailede cilt kanseri öyküsü olması; En büyük risk faktörü, genetik yatkınlık olarak görülmektedir. Annede, babada ve yakın akrabalarda görülen melanomlar, vücutta melanom oluşması riskini arttırmaktadır.
- Vücudunda normalden fazla sayıda ben olan kişiler; Bu kişilerde melanom gelişmesi riski yüksektir. Kişinin vücudunda, diğer insanlara oranla anormal sayıda ben mevcut ise, bunların arasında melanom görülme riski yüksektir.
- Düşük bağışıklık sistemi; Düşük bağışıklık sistemi vücuttaki melanom riskini arttırmaktadır. Bu sebeple bağışıklık sisteminin yüksek tutulması için iyi beslenilmesi önemlidir. AIDS gibi hastalıklar bağışıklık sistemini bozmakta ve melanom riskini arttırmaktadır.
- Yüksek rakımlarda yaşayan kişiler; Normalden daha yüksek rakımlarda yaşayan kişiler güneşten gelen UV ışınlarına daha çok maruz kalmaktadırlar. Yüksek UV ışınına maruz kalmak melanom risk faktörlerindendir.
- Ekvatora yakın yerlerde yaşamak; Ekvatora yakın yerlerde yaşayan insanlar, yüksek rakımda yaşayan insanlar gibi güneş ışınlarından gelen UV ışınlarına daha çok maruz kalmaktadırlar.
Melanomun Nedenleri Nelerdir?
Melanin, cilde rengini veren hücrelerdir. Bu melanin hücrelerinde ortaya çıkan bozukluklar sonucu melanomlar ortaya çıkabilmektedir. Cilt devamlı olarak kendini yenileyen ve kendini geliştiren bir yapıya sahiptir. Bu yenilenmeler sırasında gerçekleşen DNA hasarları, cildi yenilemek için üretilen hücrelerde bozulmaya sebep olur ve melanom ortaya çıkar.
Melanomlar Nasıl Engellenebilir?
Melanom için belirtilen risk faktörlerin yaşamadan uzaklaştırmak melanom riskini azaltmaktadır. Genetik yatkınlık olan durumlarda, belirli sıklıklarda doktor kontrolü önemlidir. UV gibi etkenlere maruziyeti azaltmak melanom riskini azaltabilmektedir.
Melanom Tedavisi Nedir?
Bir bene, melanom tanısı konulduktan sonra, yapılacak kesin tedavi cerrahi olarak karşımıza çıkmaktadır. Cerrahi işlem ile uzman doktor tarafından melanom çıkartılabilmektedir. Genel anestezi veya bölgesel (lokal) anestezi ile bu işlem gerçekleştirilebilmektedir.