Horlama Nedir? Risk Faktörleri Nelerdir?
Horlama, solunan hava ağızdan veya burundan kolayca geçemediğinde meydana gelmektedir. Hava tıkanmış durumdaki bir bölgeden geçtiğinde ağız, burun ve boğazdaki yumuşak dokular birbirine çarpar ve titreşerek horlama adı verilen sesi çıkarırlar.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Horlama, herkes tarafından ve her zaman gerçekleştirilebilir. Bazı insanların horlama olasılığı diğerler insanlara göre daha fazladır. Horlama risk faktörleri arasında şunlar gösterilebilir:
- Yaş: Horlama, yaşlandıkça daha sık görülmektedir. Bunun sebebi kas tonusu azalmakta ve bu da hava yollarının daralmasına neden olmaktadır.
- Alkol ve uyuşturucular: Alkollü içecekler ve bazı ilaçlar kasları gevşetmekte ve ağız, burun ve boğazdaki hava akışını kısıtlamaktadır.
- Cinsiyet: Horlama erkeklerde kadınlara nazaran daha sık görülmektedir.
- Genetik: Horlama genetik olarak atadan çocuğa geçebilir. Horlayan bir ebeveyniniz var ise sizin de horlama olasılığınız yüksektir.
- Kilo: Horlama ve uykuya bağlı solunum bozuklukları, fazla kilolu bireylerde veya obezitesi olan kişilerde daha sık görülmektedir.
Horlama Nedenleri Nelerdir?
Nefes aldığımızda, havayı burnumuzdan, ağzımızdan ve boğazımızdan geçiririz. Hava yolu tıkalıysa, yumuşak damak (ağzın çatısının arkası), bademcikler ve dil de dahil olmak üzere dokular, siz aldığınız havayı geçmeye zorlarken birbirine karşı titreşir. Birkaç faktör bu hava akışını engelleyebilir. Bu faktörler şunları içerir:
- Hava akışını kısıtlayan, kasları gevşeten alkol ve diğer uyuşturucular.
- Genişlemiş bademcikler veya dil dahil olmak üzere hacimli yumuşak doku.
- Fazla kilolu olma durumu.
- Ağız, burun veya boğazda düşük kas tonusu.
- Soğuk algınlığı, grip veya alerji nedeniyle burun tıkanıklığı ve iltihaplanma.
- Ağız, burun veya boğazdaki hava kanalının boyutunu azaltan yapısal farklılıklar.
Horlamanın Belirtileri Nelerdir?
Horlama sesleri, sessiz titreşimlerden çok yüksek sesle homurdanma, horlama veya gürleme arasında değişmektedir. Bazı insanlar uyurken horladıklarının farkına varamazlar. Horlayan kişiler geceleri sağa sola dönebilir, uyandıklarında boğaz kuruluğu, ağrıları olabilir ve gün içinde kendilerini yorgun hissedebilmektedir. Uyku eksikliği baş ağrısına, odaklanmada zorluk çekilmesine ve huysuzluğa neden olabilir.
Horlamanın yanı sıra, bazı insanlar uykudayken nefes nefese kalabilmekte ve bu sebeple birkaç saniye nefes almayı bırakabilmektedir. Bunlar, tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilecek bir bozukluk olan uyku apnesinin belirtileridir.
Horlama Nasıl Önlenir?
Günlük yaşam stilinizi (diyetinizi ve günlük aktivitelerinizi) değiştirerek horlamayı önleyebilirsiniz. Horlamayı azaltmak için şunları yapabilirsiniz:
- Eczanenizden burun tıkanıklığını gidermek için ilaçlar hakkında bilgi alın.
- Yatmadan önce alkol ve diğer sakinleştiricilerden kaçının.
- Sağlıklı bir kiloda kalmaya özen gösterin, aktif kalın ve bol miktarda egzersiz yapın.
- Açıyı değiştirmek ve hava akışını iyileştirmek amacıyla yatağınızı birkaç santim yükseltin.
- Sırt üstü değil de yan yatmaya çalışın.
- Uyurken başınızı horlamayı azaltacak pozisyonda tutan bir yastık deneyin.
Horlama Nasıl Tedavi Edilir?
Doktorunuz, duruşunuzu iyileştirmek veya uyurken solunum yollarınızı açmak için tedaviler önerebilir. Horlama için çareler arasında şunlar gösterilebilir:
- İlaçlar: Soğuk algınlığı ve alerji ilaçları burun tıkanıklığını gidererek rahat rahat nefes almanıza yardımcı olur.
- Burun bantları: Esnek bantlar burnunuzun dışına yapışır ve burun kanallarını genişleterek hava geçişini kolaylaştırır.
- Ağız apareyleri: Uyurken ağız apareyi takmak, havanın daha rahat akabilmesi için çenenizi uygun pozisyonda tutar. Bu aparey, aynı zamanda ağız koruyucu olarak da bilinir.
Bazı durumlarda, horlama fazla dokuyu küçültmek veya çıkarmak için ameliyatla tedavi edilir. Doktorunuz küçük kesikler kullanır ve aynı gün eve gidebilirsiniz. Horlama ameliyatı şunları içerir:
- Lazer destekli uvulapalatoplasti (LAUP): LAUP, yumuşak damaktaki dokuyu azaltarak hava akışını iyileştirir.
- Septoplasti: Kıkırdağı ve kemiği yeniden şekillendirerek burun içindeki hava akışını iyileştirir.
- Tonsillektomi ve adenoidektomi: Cerrah, boğazın (tonsillektomi) veya burnun (adenoidektomi) arkasından fazla dokuyu çıkarır.