Hashimoto Tiroidi: Risk Altında Mısınız?
Tiroid bezini etkileyen otoimmün bir hastalık olan Hashimoto hastalığı, kronik lenfositik tiroidit veya kronik otoimmün tiroidit olarak da bilinmektedir. Hashimoto Tiroidi, hipotiroidizme veya düşük aktif tiroide neden olabilmektedir.
Hashimoto Tiroidi Nedir?
Hashimoto tiroiditi, bağışıklık sisteminin, tiroidi vücudun bir parçası olarak tanımadığı veya tanıyamadığı ve ona saldırmaya başladığı bir otoimmün bozukluktur. Bu hastalık, tiroid bezinin vücudun ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli tiroid hormonu üretmediğinde durumlarda ortaya çıkmaktadır.
Hashimoto hastalığı olan kişilerde şu durumlar gözlemlenmektedir;
- Bağışıklık sistemi tiroid bezine saldıran antikorlar üretmektedir,
- Bağışıklık sisteminin bir parçası olan çok sayıda beyaz kan hücresi tiroidde birikmektedir,
- Tiroid hasar görmekte ve yeterli tiroid hormonu üretememektedir.
Tiroid Nedir?
Bir bez olan Tiroid, boynun ön kısmında yer almaktadır. Tiroid, soluk borusunun (trakea) etrafına sarılmış küçük bir organ veya bez olarak tanımlanmaktadır. Kelebek şeklinde, ortasında daha küçük ve boğazınızın yan tarafında uzanan iki geniş kanat bulunmaktadır. Tiroid, vücudun birçok hayati fonksiyonunu kontrol etmeye yardımcı olan hormonları (triiyodotironin (T3) ve tiroksin (T4)) üretmektedir.
Hashimoto Tiroidi Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın ortaya çıkışı oldukça yavaştır. Kimi durumda belirtiler fark edilemeyecek kadar az olabilmektedir. Genel olarak bakıldığında, tiroid hormonu üretiminin azalması ile aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilmektedir;
- Yorgunluk ve halsizlik,
- Soğuğa karşı artan hassasiyet,
- Yeterince uykunun alınamaması hissi,
- Ciltte görülen kuruluk,
- Kabızlık,
- Kasların zayıflaması veya güçsüzlüğü,
- Kaslarda ağrı, hassasiyet ve sertlik,
- Eklem ağrısı ve sertleşmesi,
- Düzensiz veya aşırı adet kanaması,
- Depresyon,
- Hafıza veya konsantrasyon sorunları,
- Tiroidin şişmesi (guatr olarak da bilinmektedir)
- Yüz bölgesinde görülen kabarıklık,
- Saç dökülmesi,
- Dilde görülen büyüme.
Hashimoto Tiroiditinin Nedenleri Nelerdir?
Hastalığın kesin nedeni bilinmemekle birlikte aşağıda yer alan faktörler hastalığı nedenleri arasında yer almaktadır. Bun faktörler şu şekildedir;
Genler. Aile öyküsünde tiroid hastalığı veya diğer otoimmün hastalıkları bulunuyorsa genler bu hastalığa neden olabilmektedir.
Hormonlar. Erkeklerden yaklaşık yedi kat daha fazla kadınları etkilemektedir.
Aşırı iyot. Fazla miktarda iyot, tiroid hastalığını tetikleyebilmektedir.
Radyasyona maruz kalma. Radyasyona maruz kalan kişilerde bu hastalığın görülmesi muhtemel olarak değerlendirilmektedir.
Kimler Hashimoto Tiroiditinde Risk Altındadır?
Bazı özelliklere sahip bireylerin hastalığa yakalanma riski oldukça fazladır. Bunlar şu şekildedir;
- Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülebilmektedir.
- Genellikle 30 ile 50 yaş aralığında meydana gelmektedir.
- Ailelerde kalıtsal olarak geçiş özelliği bulunmaktadır.
- Belirli karaciğer rahatsızlıkları, B12 eksikliği, gluten duyarlılığı, romatoid artrit, tip 1 diyabet, lupus ve Addison hastalığı (adrenal bez durumu) gibi diğer otoimmün hastalıkları olan bireylerde daha sık görülebilmektedir.
Hashimoto Tiroiditinde Tanı Yöntemleri Nelerdir?
İlk tanı fiziki muayene ve hastanın öyküsü ile konulabilmektedir. Ancak hastalığın tanısı için aşağıdaki testler de istenebilmektedir;
- TSH (Tiroid Uyarıcı Hormon) Testi,
- Serbest T4 Testi,
- Anti TPO Testi.
Hashimoto Tiroidi Hastalığını Tedavisi Nasıldır?
Hastalığın tedavisi oldukça basit ve sorunu ortadan kaldırabilecek niteliktedir. Hashimoto hastalığının bilinen tek bir tedavisi bulunmaktadır: tiroid hormon replasman tedavisi. Bu özel tedavi hastalığın tedavisinde oldukça etkilidir.